می گویند سرانه مطالعه ما ایرانی ها پایین است و کمتر از شهروندان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کتاب و مجله می خوانیم؛ ولی انگار هرچقدر میل به مطالعه در ما و
130 میلیون دلار «فساد گلاسه ای»
عبارات مهم : معافیت
می گویند سرانه مطالعه ما ایرانی ها پایین است و کمتر از شهروندان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کتاب و مجله می خوانیم؛ ولی انگار هرچقدر میل به مطالعه در ما وجود ندارد، عده معدودی از هم وطنا ن ما میل عجیبی به ثروت اندوزی از طریق بازی کاغذی دارند. یکی از این موارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، در چند سال گذشته جهت عده معدودی، میلیاردها تومان سود داشته و بر اساس محاسبات، حداقل هزار میلیارد تومان و به گفته یکی از مطلعان، چهار هزار میلیارد تومان فساد اعم از فرار مالیاتی یا کسب مال نامشروع در آن رخ داده هست. تخلفی که در این چند سال اتفاق افتاده، از دید رسانه ها پنهان نگه داشته شده است و تاکنون نیز برخوردی با عوامل آن نشده هست.
130 میلیون دلار «فساد گلاسه‌ای»
تفاوتی راحت ولی پول ساز
کاغذ، کالایی مهم جهت انتشار کتاب و مجله هست. به همین دلیل، بعضی از انواع کاغذ که در نشر و تحریر کاربرد دارند، از انواع معافیت ها مانند تعرفه صفر یا اندک و معافیت مالیات بر ارزش افزوده برخوردارند و در حال حاضر از ارز کالاهای مهم (و در گذشته از ارز مبادله ای) بهره می برند. این معافیت ها و مزیت ها که با قصد کم کردن قیمت تمام شده است کالای فرهنگی وضع شده است اند، بر واردات کاغذ و مقوای گلاسه نیز اعمال شده است اند. کاغذ و مقوایی که در تولید بعضی کتاب ها مانند کتاب های کودکان و همچنین کتب نفیس و البته مجلات استفاده می شوند و مصرف هر سال آنها طبق برآوردها، بین 20 تا 25 هزار تُن در سال هست. در این بین، ولی بررسی ها نشان می دهد در چند سال گذشته بعضی از واردکنندگان موفق شده است اند به اسم کاغذ و مقوای گلاسه چاپ و تحریر، با برخورداری از تمام آن مزیت ها و معافیت ها، اقدام به واردات کاغذها و مقواهایی کنند که این معافیت ها را ندارند و در بعضی موارد، تعرفه گمرکی بالایی نیز دارند.
بررسی ها نشان می دهد در چند سال گذشته، میزان واردات تحت تعرفه کاغذ و مقوای گلاسه که مشمول این معافیت ها بوده ، گاهی تا پنج برابر مصرف هر سال کشور بوده و در سطح بازار نیز این حجم از کاغذ و مقوای گلاسه وجود ندارد. حقیقتی که خبر از یک تخلف گسترده در واردات کاغذ از طریق جابه جایی تعرفه ها می دهد و این فساد در حالی اتفاق می افتد که بررسی ماهیت و جنس کاغذهای وارداتی در گمرک را شرکت ملی استاندارد انجام می دهد؛ بررسی ای که به گفته بعضی کارشناسان، با توجه به فرایندهای گمرکی و وجود شرکت های شخصی طرف قرارداد با شرکت ملی استاندارد، چندان نمی توان به آن اتکا کرد، ولی به اعتبار آن، میلیون ها دلار ارز مبادله ای در سال های گذشته به تعداد معدودی واردکننده پرداخت شده است و میلیاردها تومان مالیات و عوارض گمرکی نیز دریافت نشده هست.
می گویند سرانه مطالعه ما ایرانی ها پایین است و کمتر از شهروندان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کتاب و مجله می خوانیم؛ ولی انگار هرچقدر میل به مطالعه در ما و
صدایی که درنیامد
یکی از اسناد مهمی که «شرق» به آن دست یافته هست، نشان می دهد عنوان تخلف گسترده در واردات کاغذ، اگرچه از دید رسانه ها پنهان نگه داشته شده، ولی در بخش هایی از وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح بوده هست. در نامه ای که یازدهم بهمن سال 96 از طرف دفتر صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صمت به مدیرکل امور اقتصادی و سیاست های تجاری این وزارتخانه نوشته شده، به صراحت به «واردات غیرمتعارف و جابه جایی تعرفه» اشاره و تصریح شده است است: «میزان نیاز هر سال به کاغذ گلاسه تا آخر سال 97، 25 هزار ُتن به ارزش حدود 22 میلیون دلار برآورد می گردد». اشاره دفتر صنایع شیمیایی وزارت صمت به نیاز 25هزار تنی کاغذ و مقوای گلاسه در کشور، در حالی است که طبق محاسبات این دفتر وزارت صمت در سال های 94 و 95 به ترتیب 58 و 143 هزار تُن کالا تحت عنوان کاغذ و مقوای گلاسه با دو تعرفه گمرکی «48101900» و «48102900» وارد کشور شده است هست. بررسی های «شرق» نیز نشان می دهد فقط در چهارماهه ابتدایی سال 96، بیش از 58هزارو 600 تُن کالا با این دو تعرفه وارد کشور شده است است.
یک سند دیگر از وزارت صنعت، معدن و تجارت از بهمن سال 96 که «شرق» به آن دست یافته، نشان می دهد، مدیرکل دفتر امور اقتصادی و سیاست های تجاری وزارت صمت، در صورت جلسه ای که رونوشت آن در اختیار 15 شخص و مرجع متفاوت قرار گرفته، وجود تخلفاتی در زمینه اظهار خلاف گمرکی تأیید شده است هست. در میان دریافت کنندگان این صورت جلسه هیچ نشانی از نهادهای نظارتی و قضائی وجود ندارد و مشخص نیست آیا با وجود اینکه دو نماینده مجلس، سه وزارتخانه، چند تشکل و همچنین دو مدیرکل در گمرک و بانک مرکزی در جریان این عنوان قرار گرفته اند، هیچ نسخه ای از این سند آگاهی بخش در اختیار نهادهای قضائی و نظارتی یا رسانه ها قرار نگرفته هست. در این بین یک سند دیگر از خرداد ماه امسال که به امضای مدیرکل صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صنعت، معدن و تجارت رسیده و به اداره کل دفتر واردات و امور مناطق آزاد و خاص گمرک ارسال شده است هست، نشان می دهد ابعاد فساد رخ داده در جریان واردات کاغذ و مقوای گلاسه، تنها و تنها در بخش فرار مالیاتی و فقط در سال 96، بالغ بر حداقل 150 میلیارد تومان فرار از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده واردات بوده است.
130 میلیون دلار «فساد گلاسه‌ای»
در این نامه آمده است: «مجددا یادآوری می شود که کل نیاز هر سال کشور به کاغذ گلاسه حدود 20 تا 25هزار تن هست؛ درحالی که واردات تحت تعرفه های «48101300»، «48101400»، «48101900» و «48102900» با ارز مبادله ای، حقوق ورودی 5 درصد و معافیت از مالیات بر ارزش افزوده در سال 96 حدود 212 هزار تن بوده که نسبت به سال 95 حدود 37 درصد زیاد کردن را نشان می دهد، لذا خواهشمند است دستور فرمایید نظرات کارشناسی این دفتر در مورد جابه جایی تعرفه که مشمول بر کاغذهای فتوکپی، لیبل، کاغذ پشت برچسب دار، مقوای دوبلکس و FBB تحت این تعرفه ها بوده مورد بررسی قرار گرفته و موارد جابه جایی تعرفه که باعث لطمات سنگین به تولیدات داخلی است احصا و اقدام مورد نیاز در این زمینه معمول گردد». این بخش از نامه دفتر صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صمت خطاب به گمرک نشان می دهد شایعاتی که راجع به واردات اجناسی به غیر از کاغذ گلاسه با سوءاستفاده از معافیت های گمرکی و مالیاتی و برخورداری از ارز مبادله ای وجود دارد، تا چه حد جدی و درست هست.
سخن از 4هزار میلیارد تومان است
یک سوی داستان کاغذ، واردکنندگان و سوی دیگر آن مصرف کنندگان هستند. یکی از نمایندگان تشکل های مصرف کننده کاغذ در گفت وگو با «شرق» وجود چنین فسادی را تأیید می کند و از پیگیری های خود در همین زمینه می گوید. غلامرضا شجاع، نماینده تشکل های صنعت چاپ و مصرف کنندگان کاغذ استان های کشور دراین باره به «شرق» می گوید: کاغذ گلاسه با وزنی بین 40 تا 250 گرم جهت مصارف مشخصی در سطح کشور تحت حمایت قرار دارد.
می گویند سرانه مطالعه ما ایرانی ها پایین است و کمتر از شهروندان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کتاب و مجله می خوانیم؛ ولی انگار هرچقدر میل به مطالعه در ما و
جمعا حدود 18 هزار تُن کاغذ گلاسه در طول یک سال صرف تولید کتاب های کودکان و همچنین کتب نفیس مانند قرآن یا شاهنامه های نفیس می شود و 7 هزار تُن نیز مصرف مجلاتی است که با کاغذ گلاسه منتشر می شوند. مجموع این 25 هزار تُن همه نیاز مصرف کنندگان کاغذ گلاسه در کشور را پوشش می دهد و دولت نیز جهت حمایت از فرهنگ و کم کردن هزینه های چاپ و نشر انتشارات کشور سه مزیت مهم را به واردات این کاغذ تخصیص داده شده است داده هست. شجاع راجع به سه شاخصه حمایتی در واردات کاغذ گلاسه می گوید: نخستین شاخصه این کاغذها این است که تعرفه واردات کاغذ گلاسه با کد مشخص جهت این قبیل استفاده ها صفر هست. یعنی واردکنندگان بابت آن هیچ تعرفه ای پرداخت نمی کنند. حمایت دومی که دولت جهت واردات کاغذ و مقوای گلاسه انجام داده، پرداخت ارز مبادله ای جهت واردات آن هست. یعنی جهت مثال زمانی که دلار در بازار آزاد 3600 تومان بوده، واردکنندگان جهت واردات این کاغذ و مقوا، ارز 2600 تومانی می گرفته اند. یعنی هزار تومان در این بین سود می برده اند. سومین حمایت و امتیاز هم این بود که واردکنندگان بابت واردات کاغذ و مقوای گلاسه از پرداخت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده معاف بوده اند. حالا میزان واردات همین کاغذ و مقوای گلاسه که مصرفش در سال نهایتا 25 هزار تُن هست، در سال 95 زیاد از 140هزار تُن بوده است و در مجموع این سال ها از مرز 400 هزار تُن نیز عبور می کند.
سؤالی که پیش می آید این است که این همه کاغذ و مقوای گلاسه آیا وارد کشور شده؟ پاسخ ما این است که اصلا این مقدار کاغذ و مقوای گلاسه وارد کشور نشده و به جای آن محصولات دیگری وارد شده است که نه تنها معاف از مالیات نبوده اند و ارز مبادله ای هم نباید می گرفته اند بلکه تعرفه وارداتی بالایی هم داشته اند. این یعنی عده معدودی از واردکنندگان دانه درشت در این مدت میلیاردها تومان از حق بیت المال را به جیب زده اند. نماینده مصرف کنندگان کاغذ استان های کشور در پاسخ به این سؤال «شرق» که آیا این مسئله از سوی این تشکل یا دولت پیگیری شده است یا نه می گوید: ما با توجه به قیمت های بازار راجع به این عنوان مشکوک بودیم و یکی از دفاتر وزارت صنعت، معدن تجارت نیز به قضیه ورود کرد و هم وقت با شکل گیری کمیته بازار کاغذ در جریان بحران بازار کاغذ این عنوان در جلسه این کمیته مطرح شد و آقای سینکی، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت، معدن و تجارت و آقای کلامی، مدیرکل دفتر امور اقتصادی و سیاست های تجاری وزارت صنعت، معدن و تجارت که در جلسات شرکت می کردند، از آن مطلع هستند. آن طور که من شنیده ام، مجموع واردکنندگان این کاغذ و مقوا تعدادشان به 40 نفر نمی رسد و نمی دانم نتیجه های این تحقیقات به تعزیرات و نهادهای قضائی و نظارتی ارسال شده است یا نه و اگر ارسال شده است چه واکنشی به آن نشان داده شده است و آیا از آن مطلع نشده ایم. شجاع راجع به حجم تخلف صورت گرفته در این مدت می گوید: اگر قیمت میانگین هر تن کاغذ در این وقت را 650 دلار در نظر بگیریم، متوجه می شویم با تخلفی در حد 4 هزار میلیارد تومان روبه رو هستیم.
130 میلیون دلار «فساد گلاسه‌ای»
گمرک گفت نیروی کافی نداریم
نماینده مصرف کنندگان کاغذ استان های کشور در پاسخ به این سؤال «شرق» که آیا نمایندگان گمرک در این جلسات حاضر بوده اند یا نه و اگر پاسخ مثبت هست، چه توضیحی جهت این اتفاق داشته اند، می گوید: بله نماینده گمرک هم در جلسات حاضر بود و هنگامی که از او سؤال شد که چگونه چنین تخلفی ممکن شده، پاسخ داد در بعضی از گمرکات با مسئله کمبود نیروی انسانی روبه رو هستیم و ممکن است نمونه به خود ترخیص کار سپرده شود تا به مرکز استاندارد انتقال یافته شود و به این ترتیب امکان عوض کردن نمونه وجود دارد. همچنین ممکن است به علت نزدیکی انواع کاغذ به یکدیگر قسمتی از یک محموله از یک نوع مشمول بر تعرفه و قسمت دیگر نوع دیگری از کاغذ باشد. شجاع در آخر سخنان خود می گوید: سخن از میلیاردها تومان حق الناس است که در این بین پایمال شده است و باید نهادهای مسئول در این زمینه ورود کنند و نتیجه قطعی را بگویند و با متخلفان برخورد کنند و حقوق حقه مردم را بعد بگیرند.
گمرک: آماده ارائه اطلاعات مورد نیاز هستیم
گمرک جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران نیز در پاسخ به پیگیری های «شرق» در این باره چنین اعلام موضع کرد: گمرک جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران براساس وظایف خود نظارت کامل را بر مبادی ورودی و خروجی کشور اعمال کرده است و در چند سال گذشته نیز با ایجاد سامانه های جامع انفورماتیک دقت و سرعت ارائه خدمات خود را نیز زیاد کردن داده است.
سنجش ماهیت انواع کاغذ و تعیین نوع آن از وظایفی است که برعهده شرکت ملی استاندارد است و گمرک نیز بعد از تنظیم صورت جلسه و نمونه برداری، این نمونه ها را در اختیار مراکز استاندارد مستقر در گمرکات می گذارد. بنابراین تشخیص نوع و ماهیت کاغذها برعهده شرکت ملی استاندارد هست؛ با این حال با توجه به ایجاد سامانه های نوین گمرکی، گمرک کشور عزیزمان ایران آمادگی دارد همه اطلاعات مورد نیاز در ارتباط با محموله های کاغذ و مستندات شرکت استاندارد راجع به آنها و کم و کیف واردات این کالا یا هر نوع کالای دیگری را جهت بررسی زیاد در اختیار نهادهای مسئول قرار دهد.
شرق /محمد مساعد
واژه های کلیدی: معافیت | واردات | وارداتی | انواع معافیت | اخبار اقتصادی و بازرگانی
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
